โรคตับอักเสบ เกิดได้อย่างไร
สาเหตุ การเกิดโรคตับอักเสบ เกิดได้จากเชื้อไวรัสต่างๆ ชนิด A , B , C , Non A , Non B ,D ,E อาการของโรคตับ เชื้อไวรัส จะทำอันตรายเซลของตับ ทำให้เกิดอาการอักเสบ หากโรคไม่รุนแรง เซลของตับ ไม่ตายก็จะสามารถฟื้นตัวได้ เรียกว่า ตับมีความสามารถในการฟื้นตัว (แต่ที่ถูกต้องคือได้รับการรักษาที่ถูกต้อง ทันท่วงที ) มีบางรายมีอาการของโรคที่รุนแรง ทำให้เซลของตับ ไม่สามารถฟื้นตัวได้ กรณีนี้จะทำให้เกิดอาการตับล้มเหลว (เพราะทำหน้าที่ตามปกติไม่ได้) ผู้ป่วยอาจจะถึงแก่ชีวิตได้
อาการของผู้ป่วยโรคตับอักเสบ
ผู้ป่วยจะมีอาการเบื่ออาหาร ทำให้เกิดภาวะทุพโภชนาการ หรือการเบื่ออาหาร หรือได้รับสารอาหารไม่พอ และน้ำหนักตัวจะลดลงอย่างรววเร็ว เพราะรับประทานอาหารไม่ได้ และพลังงานที่รับเข้าไปไม่พอกับการใช้งาน
การรักษา ผู้ป่วยโรคตับอักเสบ
สำคัญอย่างยิ่ง หากออกแรง เช่น ทำงานหนัก หรือออกกำลังกาย จะทำให้โรคทวีความรุนแรง และระยะเวลาการเจ็บป่วยก็จะยืดออกไป ไม่ควรออกกำลังกาย
อาหารสำหรับผู้ป่วยโรคตับอักเสบ
สำหรับอาหาร ป็นพืนฐานสำคัญอย่างมาก ที่จะช่วย ให้เซลของตับฟื้นตัว ถ้าให้อาหารที่เพียงพอ และพอดี จะช่วยให้เซลของตับฟื้นตัวได้เร็ว ทำหน้าที่ต่างๆ ได้ดีขึ้น ผู้ป่วยจะรู้สึกดี สบายขึ้น และร่างกาย จะสามารถกรับมาแข็งแรงได้เร็วขึ้นใน 3 – 4 สับดาห์ อาหารจึงนับว่าเป็นหัวใจของการบำบัดโรค
ลักษณะของอาหาร สำหรับผู้ป่วยโรคตับ
สำหรับอาหารของผู้ป่วย ในระยะนี้ ต้องพิจารณาตามสภาพของผู้ป่วย แต่ละราย เช่น เซลของตับเสียหายมากน้อยแค่ไหน สามารถตรวจสอบได้ด้วยการตรวจสอบการทำงาน ของตับ หรือ liver functio test ผู้ป่วยมีภาวะโภชนาการเป็นอย่างไร น้ำหนักเป็นอย่างไร น้ำหนักตัว มากหรือน้อย บางคนน้ำหนักตัวลดลงเพียง 2-3 กิโล ในบางกรณี น้ำหนักตัวลดลง 6-7 กิโลกรัม
หลักสำคัญในการให้สารอาหาร สำหรับผู้ป่วยโรคตับ มีดังนี้
โปรตีน หรือเนื้อสัตว์ ไข่
ผู้ป่วยต้องได้รับเนื้อสัตว์ หรือโปรตีน มากพอ เพราะสำหรับโรคตับนี้ มีการสลายตัวของโปรตีนมาก และระยะสลายตัวจะเพิ่มนานออกไป หากอาหารที่ผู้ป่วยได้รับมีโปรตีนที่เพียงพอ การให้โปรตีน เพื่อให้ตับมีโอกาสซ่อมแซม ฟื้นฟูเซลที่อักเสบเพราะพิษของโรค
ในโปรตีนมีสาร Lipotropic agent เช่น Methionine และ Cholinne ซึ้งเป้นสาร จำเป็นในการที่จะเปลี่ยนไขมันให้เป็น Lipoprotein และถูกพาออกไปนอกตับ ไม่คั่งค้างอยู่ในเซลของตับ ควรได้รับโปรตีนคุณภาพดี เช่น เนื้อ ไม่ติดหนัง ไม่ติดมัน นม ไข่ ประมาณ 1.5 – 2 กรัม / น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมต่อวัน เช่น น้ำหนัก ตัว 50 กิโลกรัมควรได้รับโปรตีน 100 กรัมต่อวัน หรือ 1 ขีดใน 1 วัน
คาร์โบไฮเดรต ข้าว แป้ง น้ำตาล
ต้องได้รับมากพอ เพื่อให้ร่างกายสร้าง และสะสม glycogen ในตับ และเพื่อให้ได้พลังงานเพียงพอ สำหรับโรคนี้ใน ผู้ป่วยมีไข้ ร่างกายเผาผลาญอาหารมากขึ้น ถ้าได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ น้ำหนักตัวจะยิ่งลดลง ในขณะเดียวกันคาร์โบไฮเดรตที่เพียงพอ จะป้องกัน ไม่ให้โปรตีนถูกนำมาสลายตัว เพื่อเผาพลาญให้ได้ตามที่ร่างกายต้องการ สำหรับปริมาณที่เหมาะสมจะ แตกต่างกันไปตาม สภาวะของผู้ป่วย
ไขมัน น้ำมัน
สำหรับไขมัน และนำมัน ของผู้ป่วยโรคตับ ควรได้รับปานกลาง ไขมันที่เพียงพอจะช่วยให้อาหารมีรสชาติดี ชวนน่ากิน ผู้ป่วย ที่เบื่ออาหาร ก็อาจจะกินอาหารได้มากขึ้น หากผู้ป่วยย่อย และดูซึมไขมันได้ไม่ดี เช่น ในอุจจาระอาจจะมีไขมันปน ก็ให้เราเปลี่ยนมาใช้น้ำมัน MCT Oil (น้ำมันมะพร้าว หรือ น้ำมัน เฉพาะ แนะนำสามารถดูเพิ่มเติมได้ที่นี่ MTC Oil ) สักระยะหนึง เมื่อได้รับไขมันมากขึ้น ก็ใช้น้ำมันเพืชที่มีกรด ไลโนเรอิกมาก เช่น น้ำมันถั่วเหลือง
วิตามิน
สำหรับผู้ป่วยโรคตับอักเสบควรได้รับ วิตามิน ที่ละลายในไขมัน และละลายในน้ำ วิตามินที่ละลายในไขมัน ได้แก่ วิตามิน A D E K วิตามินที่ละลายในน้ำ ได้แก่ วิตามินบีรวม และวิตามิน C
*** ข้อควรระวัง สำหรับผู้ป่วยโรคตับ ***
สำหรับผู้ป่วยโรคตับอักเสบ โรคนี้เป็นโรคติดต่อ ภาชนะ และอุปกรณ์ในการกินอาหารของผู้ป่วย ต้องแยกต่างหาก เมื่อหายแล้วต้องทำการฆ่าเชื้อ อุปกรณ์ของใช้ทั้งหมด สามารถฆ่าเชื่อได้ด้วยการต้มในน้ำเดือด